پوسیدگی دندان کودکان و علل آن
فساد دندان در کودکان
یکی از مسائل مهم بهداشتی کودکان، فاسد شدن دندان آن هاست. آمارها نشان می دهد به طور متوسط کودکان در دو سالگی، دو دندان فاسد دارند. این مسئله یکی از نگرانی های مهم مادران بوده به همین علت در این پست علل پوسیدگی دندان کودکان و راههای پیشگیری از آن را برای شما شرح می دهیم.
پیشنهاد فروشگاه اینترنتی سیسمونی و اسباب بازی بیبی پرو: بررسی لیست سیسمونی نوزاد
در حدود سه هزار سال، انسان تصور می کرد، فساد دندان در اثر عمل کرمی است که دندان را می جود و می خوردو به همین دلیل فساد دندان را کرم خوردگی می نامیدند. سیسمونی اما امروزه ثابت شده که فساد و پوسیدگی دندان، نتیجه عمل یک نوع میکروب به نام استرپتوکوک موتان است، ولی عوامل متعددی وجود دارد که دندان را برای هجوم این میکروب آماده می سازد، از جمله مواد قندی قابل تخمیر، مخصوصا سوکروز از مهمترین عواملی هستند که باعث فعالیت این میکروب می شوند.
علائم فساد و پوسیدگی دندان
ابتدا سوراخ یا حفره کوچک یا شکاف باریکی روی سطح دندان های شیری ظاهر می شود که با چشم هم دیده نمی شود. سیسمونی این ضایعه به تدریج پیشرفت می کند و به صورت حفره بزرگی در می آید. فساد و پوسدگی دندان ها، چه شیری و چه دایمی، در کودکان نارس و کودکانی که خوب تغذیه نمی شوند، بیشتر دیده می شود. پزشک کودکان باید هنگام معاینه هر کودکی، دندان های او را معاینه و توصیه های پزشکی لازم را به والدین ارائه نماید.
چرا دندان ها فاسد می شودند؟
۱- فساد و پوسیدگی دندان های شیری در نتیجه مکیدن شیر و خوردن مواد قندی از بطری شیر خوری در هنگام خواب:
فساد و پوسیدگی دندان های شیری معمولا نتیجه خوردن شیر با بطری و بیشتر در کودکان کمتر از ۴ سال دیده می شود. سیسمونی فساد دندان این کودکان نتیجه مک زدن کودک به بطری شیر یا آب میوه یا آب قند در موقع خوابیدن یا در خلال شب می باشد، بدین ترتیب که قند شیر یا مواد قندی اضافه شده به شیر یا آب میوه در هنگام نوشیدن، دندان ها را آغشته می سازد و چون در خلال زمان تماس مواد قندی مزبور با دندان ها زیاد است و از طرف دیگر جریان بزاق دهان در طول شب کم است، میکروب های دهان، مواد قندی را به اسیدهای آلی تبدیل می کنند و ایدهای مزبور روی مینای دندان اثر می کنند و سبب تخریب و پوسیدگی دندان می گردند.
در کودکانی که از شیر مادر تغذیه می کنند نیز اگر مادری بعد از سال اول تولد کودک خود در طول شب به دفعات به او شیر بدهد، موجب تخریب دندان های شیری کودک می گردد. سیسمونی مواد قندی ابتدا دندان های پیشین فوقانی را خراب می کند، ولی اگر این عمل ادامه پیدا کند تمام دندان ها دچار فساد و کرم خوردگی می شود. فساد و کرم خوردگی سبب عفونت و ایجاد آبسه های چرکی ریشه دندان می شود که ناچار باید دندان های عفونی شده را خارج کرد. کشیدن و خارج کردن دندان های عفونی شده خود ممکن است موجب جفت نشدن دندان های دایمی بر روی هم ، اختلال تکلم و حتی در اینده باعث اختلال روانی کودک گردد. سیسمونی برای پیشگیری از فساد و پوسیدگی دندان های شیری، توصیه می شود که از ۱۲ ماهگی به بعد، هنگام شب و موقع خواب کودک، با شیشه شیرخوری، شیر و مواد قندی آبکی به کودک ندهید.
۲- مصرف مواد قندی در کودکان بزرگ تر : خوردن مواد قندی به دفعات متعدد، مخصوصا آن هایی که به دندان ها می چسیند مانند شکلات، آب نبات چوبی و آدامس با نوشیدن مایعات شیرین در فاصله بین دو وعده غذا، سبب می شود که میکروب های موجود در دهان، از مواد قندی، اسید تولید نمایند و سبب پوسیدگی دندان گردند. سیسمونی خوردن مواد قندی همراه با غذا، کمتر به دندان ها آسیب می رساند، زیرا مواد غذایی و بزاق دهان، اسید تولید شده را خنثی می نمایند. در مواردی که گول زن های پلاستیکی یا شکر و عسل شیرین می شود و به دهان کودک گذاشته می شود نیز باعث افزایش فساد دندان ها می گردد.
۳- عدم رعایت بهداشت دهان: نشستن دهان و مسواک نزدن دندان ها بعد از مصرف غذا، سبب می شود که ذرات کوچک غذا بین دو دندان ها بماند و در نتیجه میکروب های دهان در غذاهای باقی رشد و تکثیر یابد. سیسمونی هدف از شستن دهان و مسواک زدن، خارج کردن ذرات باقیمانده غذا، جلوگیری از رشد و تکثیر میکروب ها و کم کردن تعداد میکروب های دهان است.
۴- بیمار شدن کودک: مایع بزاق دهان، خود اثر ضد میکروبی دارد. در هنگام ابتلای کودک به بیماری های ضعیف کننده، مقدار و اثر ضد میکروبی بزاق کم می شود، بنابراین عدم رعایت بهداشت دهان مخصوصا در موقع بیماری، در تسریع فساد دندان ها موثر است.
۵- کافی نبودن فلوراید آب: فلوراید، ملحی است که با املاح دیگر موجب افزایش مقاومت دندان ها شده و از فساد و تخریب آن ها جلوگیری می کند. سیسمونی فلوراید به وسیله آب آشامیدنی و هم چنین به وسیله غذا به بدن کودکان می رسد. اگر فلوراید آب منطقه ای کم باشد، مقامات بهداشتی به آب آن منطقه فلوراید اضافه می کنند. اگر فلوراید آب منطقه ای کم باشد و به آب آشامیدنی نیز اضافه نشود، باید به شیرخواران بزرگتر از شش ماه، فلوراید به صورت قطره یا قرص به مقدار ۰٫۲۵ میلی گرم در روز داده شود. سیسمونی برای کودکان بزرگ تر از یک سال، باید در موقع شستن دندان هایشان از محلول فلوراید یا از خمیر دندان هائی که دارای فلوراید می باشد استفاده شود، فلوراید از این طریق جذب دندان ها می گردد.
کودکان بزرگتر می توانند با محلول های فلوراید که دارای غلظت ۲۵ در هزار است دهان خود را بشویید یا با خمیر دندان هائی که فلوراید دارد دندان های خود را با مسواک بزنند. پس از شستن، والدین باید کودک را وادرا کنند تا ترشحات دهان خود را خارج کند تا مسمومیت با فلوراید ایجاد نگردد. سیسمونی دندان پزشکان نیز برای تامین فلوراید دندان ها، فلوراید را به شکل ژله یا محلول های کف دار به دندان ها می مالند.
پیشنهاد فروشگاه اینترنتی سیسمونی و اسباب بازی بیبی پرو: بررسی لیست سیسمونی نوزاد
